İş Cinayetlerine, İşsizliğe, Salgına ve Güvencesiz Çalıştırmaya Karşı Sendikalı Ol! Mayıs ayında en az 232, yılın ilk beş ayında en az 972 işçi hayatını kaybetti

5511 Okunma
03.06.2021
A+
A-

İş Cinayetlerine, İşsizliğe, Salgına ve Güvencesiz Çalıştırmaya Karşı Sendikalı Ol!
Mayıs ayında en az 232, yılın ilk beş ayında en az 972 işçi hayatını kaybetti

Pandemi koşullarında ikinci kez 1 Mayıs İşçi Bayramı’nı geride bıraktık. İşçi sınıfının üzerindeki sömürü baskısının iş cinayetlerine sebep olan aşırı çalışmayla, patron şiddetiyle, SGK kodlarıyla, işsizlikle arttığı bu dönemde 1 Mayıs, iktidar tarafından kapanma yasaklarına denk getirildi. İşçi konfederasyonları ise pandemiyle artan sömürüye ve anti-demokratik yasaklara karşı gerekli tepkinin gösterilebileceği 1 Mayıs’ta sembolik kutlamalar ve anma programlarını tercih etti.

Mayıs ayında önce “tam kapanma” sonra “kısıtlamaların esnemesi” denirken Türkiye’de her gün çalışmak zorunda olan milyonlarca işçi için değişen bir şey olmadı. Kapanma döneminde e-Devlet üzerinden 3 milyon 21 bin 778 ‘Çalışma Muafiyet İzni Belgesi’ düzenlendi. İşçiler, toplu taşımada, fabrikalarda, şantiyelerde, depolarda, marketlerde, atölyelerde, tarlalarda, bürolarda çalıştı, çalışmak zorunda bırakıldı. Neoliberal sağlık politikaları nedeniyle her gün virüs maruziyetiyle karşı karşıya olan işçiler aşılama programlarına giremedi.

Tedavisi mümkün olan bir salgın yüzünden emekçiler ölmeye devam ediyor. Bu ölümlerin en çıplak gerçekliğini sağlık alanında gördük. DSÖ Genel Direktörü’nün açıklamasına göre dünyada en az 115 bin sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.

Aşı üretiminde patent ve fikri mülkiyet nedeniyle erişimde küresel eşitsizlik yaşanmasaydı, daha da önemlisi insanlığın bilimsel birikiminin ve kaynaklarının ortak bir ürünü olan aşı üzerindeki piyasa zincirleri olmasaydı, başta yoksul ülkeler olmak üzere pek çok ülkede emekçiler aşılanabilecekti.

Öte yandan çalışma olgusu işçi sınıfı için başlı başına sağlık sorunu haline geldi. Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından bu konuda yapılan ilk küresel araştırmada, 2016 yılında yüz binlerce işçinin uzun çalışma saatlerinin yol açtığı inme, kalp hastalıkları ve kalp krizi gibi nedenlerle yaşamını yitirdiği belirtildi. Araştırma, haftada en az 55 saat çalışan bir işçinin, 35-40 saat çalışan bir işçiye göre felç geçirme riskinin yüzde 35, kalp hastalıkları riskinin de yüzde 17 arttığını ortaya koydu. Bu araştırma sonucunda söyleyebiliriz ki, fazla çalışmak sağlığa zararlıdır!

Kadın işçiler açısıdan sömürü koşulları hem ev içinde, hem kamusal alanda, hem işyerinde yoğunlaşıyor. Milyonlarca kadın, gündelik yaşamda ekonomik şiddet ve erkek şiddeti ile baş etmeye çalışıyor. Bu ay odağımıza ev işçisi kadınları alıyoruz. Dünyada yüzde 75’i kayıt dışı çalışan toplamda 67 milyon ev işçisi bulunuyor. Türkiye’de ise bu sayı yaklaşık 1 milyon 300 bin. Çalışma saatleri ve ücret konusunda belli bir standarta sahip olmayan ev işçisi her 10 kadından 3’ü cinsel, fiziksel şiddete ya da mobbinge uğruyor. Düşük ücretler ve angaryaya zorlanan ev işçisi kadınların örgütlenme ve sendikalaşma mücadelesinin yaygınlaşması gerekiyor.

Ve Soma Davası…
301 madencinin yaşamını yitirdiği, Türkiye’nin en büyük iş cinayeti olan Soma Katliamında adalet yine yerini bulmadı. Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen ikinci duruşmada madenci ailelerinin avukatları, dava hakimi ile dava heyetinin tarafsızlığını yitirdiği gerekçesiyle ‘reddi hakim’ talebinde bulundu ancak avukatların red talebindeki iddiaları somut delillerinin olmadığı gerekçesiyle kabul edilmedi. Avukatların esas hakkındaki savunmalarını sunması ve reddi hakim talebinin bir üst mahkemeye itiraz sürecinin tamamlanması amacıyla duruşma 14 Haziran tarihine erteledi. Siyasetin doğrudan müdahil olduğu davada adalet yerini buluncaya kadar mücadelemiz devam edecek.

Mayıs ayında 232 iş cinayeti!
Yüzde 60’ını ulusal basından; yüzde 40’ını ise yerel basın, işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, meslek örgütleri ve sendikalardan öğrendiğimiz bilgilere dayanarak tespit ettiğimiz kadarıyla Mayıs ayında en az 232 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti...

İş cinayetlerinin aylara göre dağılımına baktığımızda:
• Ocak ayında en az 203 işçi,
• Şubat ayında en az 141 işçi,
• Mart ayında en az 144 işçi,
• Nisan ayında en az 252 işçi,
• Mayıs ayında en az 232 işçi hayatını kaybetti.
• 2021 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinde en az 972 işçi arkadaşımızı kaybettik.

232 emekçinin 193’ü ücretli (işçi ve memur), 39’u kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluşuyor.

İş cinayetlerinde ölenlerin 20’si kadın işçi, 212’si erkek işçi. Kadın işçi cinayetleri tarım, eğitim, büro, metal, sağlık ve belediye/genel işler işkollarında gerçekleşti.

Üç göçmen/mülteci işçi hayatını kaybetti: 2’si Afganistanlı ve 1’i Türkmenistanlı.

3’ü çocuk 84’ü 51 yaş ve üzerinde işçi...
Üç çocuk işçi can verdi: 7 yaşındaki Urfalı Fadime mevsimlik tarım işçisi ailesine yardım etmek için gittiği Antalya’da traktör çarpması sonucu, 15 yaşındaki Fevzi Balıkesir’de tarlalarına çalışmaya giderken traktör devrilmesi sonucu; 17 yaşındaki Ağrılı Muhammet Marmaris’te sigortasız olarak çalıştığı villa inşaatında yüksekten düşme sonucu...

51 yaş ve üstünde ise çalışırken ölen 84 emekçi bulunuyor: Çiftçi ve esnaflar ile tarım, maden, kimya, basın, sinema, eğitim, ticaret, büro, metal, inşaat, demiryolu, gemi, sağlık, konaklama ve belediye işçileri...

Genel olarak yaş gruplarına göre ölümlere bakarsak:
• 14 yaş ve altı yaş grubunda 1 işçi,
• 15-17 yaş grubunda 2 işçi,
• 18-27 yaş grubunda 17 işçi,
• 28-50 yaş grubunda 122 işçi,
• 51-64 yaş grubunda 71 işçi,
• 65 yaş ve üstü yaş grubunda 13 işçi,
• Ve yaşını bilmediğimiz/öğrenemediğimiz 6 işçi hayatını kaybetti.

Eğitim, tarım, inşaat, sağlık, belediye işçileri...
Ölümler en çok ticaret/büro/eğitim, tarım/orman, inşaat/yol, belediye/genel işler, sağlık, taşımacılık, güvenlik, konaklama, enerji, kimya, basın ve metal işkollarında gerçekleşti:

• Tarım işkolunda 21 çiftçi ve 16 işçi hayatını kaybetti.
• İnşaatlardaki 20 iş cinayetinin 12’si Mayıs ayının son haftasında meydana geldi.
• Tespit edebildiğimiz en az 5 moto kurye arkadaşımızı kaybettik.

Mayıs ayında iş cinayetlerinde ölenlerin 29’u (yüzde 12,5) sendikalı işçi. Sendikalı işçiler tarım, kimya, eğitim, büro, ticaret, metal, taşımacılık, sağlık, güvenlik ve belediye işkollarında çalışıyordu. Genel olarak baktığımızda da salgından evvel yüzde 1-2 olan sendikalı işçi ölüm oranı salgın sürecinde yüzde 10’un üzerinde.

Covid-19, ezilme, yüksekten düşme, intihar, kalp krizi...
En fazla ölüm nedenleri Covid-19, trafik/servis kazası, ezilme/göçük, yüksekten düşme, intihar, kalp krizi, elektrik çarpması ve boğulma.

Mayıs ayında Covid-19 nedenli ölümler yüzde 52 ile ilk sırada ve en çok meydana gelen işkolları ise şöyle: Ticaret/büro/eğitim, sağlık, belediye, güvenlik ve basın.

• 43 eğitim, 15 sağlık ve 14 belediye emekçisi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
• İnşaatlardaki iş cinayetlerinin 11’i yüksekten düşme nedenli.
• Mayıs ayında en az 13 emekçi ‘borç ve işsizlik’ nedenleriyle intihar ederek hayatına son verdi.

İstanbul, İzmir, Muğla, Bursa, Denizli, Mersin, Samsun...
36 ölüm İstanbul’da; 14 ölüm İzmir’de; 10 ölüm Muğla’da; 9 ölüm Bursa’da; 8’er ölüm Denizli, Mersin ve Samsun’da; 7 ölüm Kocaeli’de; 6’şar ölüm Ankara ve Antalya’da; 5’er ölüm Çanakkale, Konya, Sivas ve Şanlıurfa’da; 4’er ölüm Aydın, Bolu, Hatay, Manisa ve Zonguldak’ta; 3’er ölüm Adıyaman, Balıkesir, Bartın, Kahramanmaraş, Kayseri, Kırıkkale, Sakarya, Trabzon ve Tunceli’de; 2’şer ölüm Adana, Afyon, Diyarbakır, Elazığ, Iğdır, Kastamonu, Mardin, Niğde ve Uşak’ta; 1’er ölüm Aksaray, Amasya, Artvin, Bayburt, Bilecik, Bitlis, Burdur, Çorum, Düzce, Edirne, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Gümüşhane, Isparta, Karabük, Karaman, Kars, Kırklareli, Kütahya, Malatya, Ordu, Osmaniye, Rize, Siirt, Şırnak, Tekirdağ, Tokat, Van, Yalova, Yozgat, Irak, Rusya ve Somali’de meydana geldi.

2021/ Mayıs ayında iş cinayetlerinde hayatını kaybeden 232 işçiyi saygıyla anıyoruz…
Cemal Akyürek, Fadime . Mehmet Özamaç, Ömer Duran, Mesut Kılıç, Keziban Kılıç, Erdoğan Gönen, İbrahim Kahraman, Dursun Aynacı, Nejla Taş, Ömer Kürklü, Hüseyin Ceylan, Hasan Dinç, Muhammet Bayar, Arif Sağın, Hüseyin Yıldırım, Seycan Yalvaç, Fahrettin Öztürk, Remzi Yıldız, Mahmut Ergun, K.R., Fehmi Koç, Osman Sabuncuoğlu, Hidayet Akkuzu, Murat Yıldız, Fevzi Özek, Mert Çamlıbelen, Yazgülü Zengin, Fahrettin Aktaş, Haşim Açık, Ahmet Erişmiş, İmdat Derelioğlu, Hasan Saçaklı, Emre Su, Salih Demir, Yusuf Keskin, Basri Tüfekçi, Metin Esen, Fuat Güle, Sezai Ünlü, Mehmet Kahraman, Taner Kara, Barış Yazıcı, Alişan Aytaş, Şener Türker, Duygu Cüneyt Uçurum, Hüseyin Özdoğan, Enver Vurgun, Emre Gülaçtı, Adnan Genç, Semir Yazıcı, Levent Çezik, Burhan Kazmalı, Teoman Alili, Nihat Besler, Selami Kurucu, Ümit Berber, Ebru Unurlu, Ebubekir Sami Çınar, Kadri Bektaş, Volkan Demirtaş, Mehmet Yavuzatmaca, Güzel Sucu, İsa Eren, Gürhan Satman, Behçet Marangoz, Hasan Türk, Mine Karagöl, Recep Yüksel, Serkan Hebipoğlu, İsa Değerli, Uğur Sakaloğlu, Beşir Karahasanoğlu, Mehmet Fatih Gündüz, Ali Rıza Tufan, Serkan Batı, Yücel Akkaş, Uğur Uzun, Osman Gündüz, Aydın Damar, Sabahattin Arsu, Özcan Erci, Dilber Altınar Kılıçaslan, Durdağı Akan, Fatih Akkuş, Atakan Çetinkaya, İlker Fuat Göze, Şaban Kıymız, Şafak Güney, Muhsin Çınargür, Aykut Şimşek, Hasan Koşar, Talip Torun, Sebahi Saylık, Hacı Turan Çakallı, Haydar Orhan, Ergün Şimşek, Rahmi Kılıç, Halim Ergen, Berk Adıyaman, Ahmet Eren, Nadi Aksoy, Tamer Koç, Latif Güler, Yusuf Özbakır, İlknur Kösen, İbrahim Demir, Mahmut Korkmaz, Süleyman Yıldız, Ebru Us Aykaş, Turan Avcı Kurt, Naki Çalışkan, Mahmut Göksu, Fatih Yılmaz, Zuhal Işık, Ecevit Eyduran, Esra Karaman, Hatice Selcen Yıldız, Aydın Işık, Zafer Kaya, Murat Gümüş, Erdal Şenözpak, Teoman Cengiz, Refik Hotaman, Süleyman Devecioğlu, Ömer Faruk İncer, Nazım Köktürk, Mehmet Erdem, Osman Yıldız, Alpay Pala, Recep Yılmaz, İlknur Tepeç Kaya, Kürşat Dal, Abdullah Ertem, Muhammet Karancı, Engin Bal, İbrahim Arslan, Murat Dolma, İbrahim Yılmaz, Güngör Özmen, Cuma Taş, Vahit Bulanık, İsa Aydın, Abdürrahim Gülmez, Himmet Baz, Ayhan Kalçık, Ali Sezgin, Fawad Anwary, Ramazan Pars, Yunus Karadoğan, Mehmet Kürkünç, Ahmet Özeren, Ayhan Attar, Mehmet Kekil, Barış Kapucu, Şükrü Kuşçu, Adem Hamza, Önder Özcan, Samet Bulun, Tayfun Öncül, Seyit Ali Çağlayan, Soner Önal, İ.K., Hasan Ölmez, Hikmet Maraş, Adem Aykaç, Ahmet Teke, Cihan Duman, Sabri Kavuk, İsa İşlek, Ersin Ateş, Ömer Çolak, Numan Şiner, Mürsel Saka, Furkan Yazıcı, Nazım Şevkan, Ömer Çeliktaş, Yudum Mert, İlhan Öztürk, Hasan Beşışık, Osman Arıkan, Medine Gündüz, Halil ibrahim Çakın, Mehmet Tatlıgil, Süreyya Salihustaoğlu, İbrahim Cömert, Merve Cesur, Levent Kamış, Sabahattin Gül, Ceyda Nazlı, Cemile Öztın Öğün, Tayfun Yıldız, Murat Çiftçi, Emrah Bakır, Abdullah Barış Çay, Selim Kınsız, Bayram Kurt, Ekrem Durmaz, Emrah Çınar, Necati D., Kenan Efir, Gürbüz Tanış, Kansu Turan, Bülent Kurt, Üstün Alkan, Saim Özay, Ahmet Avağ, Bakır Artuğ, Sami İnce, Ramazan Öner, Tuncay Arslan, Hakan Uzunel, Kenan Temur, Zafer Bülbül, Hasan Direk, Fikri Aslan, Cemal Sunar, İrfan Duygu, Kemal Şengül, Aydın Ural, Bedrettin Böğürcü, Mehmet Kumlu, Deniz Arkun, Alaattin Biçim, Mustafa Kiremitçi, Gurbangozel Chariyeva, Ramazan Coşkun, İbrahim Macun, Yahya Güler, Cihan Karçı, Şeyhmus Tufan ve ismini öğrenemediğimiz 1 işçi...

İletişim
http://www.isigmeclisi.org/
https://twitter.com/isigmeclisi
https://www.facebook.com/isigmeclisi/
isigmeclisi@gmail.com
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi