İstanbul Sanayi Odası, Türkiye’nin ilk 500 şirketini açıkladı. Bu listenin üst sıralarında yer alan şirketler genelde metal, enerji ve kimya sektörlerinden geldi. Özellikle metal sektörünün bu listedeki ağırlığı oldukça dikkate değer. Bu listenin yayınlanmasından bir süre sonra MESS (Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası), kendi sektörü için yaptırdığı 2010 yılına ait iş kazaları raporunu yayınladı. Bu raporda oldukça önemli veriler bulunmakla birlikte, rapordan çıkan tek sonuç, kazaların neredeyse tamamının işçinin suçu olması. Metal sektörü, bunca büyük firmanın oluşturduğu bir sektör olmasına rağmen, toplam kalite yönetimi, tam zamanında üretim gibi verimliliği arttıran ve iş güvencesini tahrip eden “örnek” uygulamaları da ilk başlatan sektör. İş güvencesinin olmadığı üretim mekanlarında da iş kazalarının varlığı kaçınılmaz oluyor genelde. Metal sektörünün büyük firmaları, risklerini ve üretim maliyetlerini önemli oranda onların tedarikçi dediği fasonlar ve taşeronlar üzerine yıkarak Türkiye ve bölge çapında giderek büyüyor. MESS’in yaptığı araştırmanın raporlarına girebilen kayıtlı kazalar da işte buralardan geliyor.
Araştırmanın dili ve argümanlarına dair eleştiri hakkımızı saklı tutarak araştırmanın verilerini inceleyelim:
Birleşik Taşımacılık Sendikası, SES ve Hava-İş Sendikası yaptıkları basın açıklamalarında işkollarındaki kaza ihtimallerine dikkat çektiler. Sendikalara göre işçilerin uzun saatler ve yoğun çalıştırılmasının kazaya neden oluyor. Bu gerçeği, taşımacılık gibi bir işkolunda çok daha vahim sonuçlara yol açabileceğini BTS’nin raporunda da açıkça görebiliyoruz. İşkazaları ve meslek hastalıkları konusunda önceden uyarı çanlarını çalan BTS, Limter-İş, Birleşik Metal-İş, Hava-İş ve SES gibi sendikalar, işçilerin örgütlüğünün güvensiz ve güvencesiz çalışmaya karşı koymanın temeli olduğunu bir yangın kulesi misali gösteriyor:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, 11-15 Eylül’de Sütlüce Kongre Merkezi’nde yapılacak olan 19. Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi öncesi Vilayetler Evi’nde Ankara’da bulunan yabancı ülkelerin büyükelçileriyle biraraya geldi. Çelik konuşmasında 2009 Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İstatistikleri’ne atıfta bulunarak Türkiye’de iş kazası oranının yüzde 33, ölüm oranının yüzde 17 azaldığını ve meslek hastalığı sayısının sadece 429 olduğunu söylerken iş kazaları sonucu 1171 işçinin hayatını kaybettiğini ifade etti.
Bilgi Üniversitesi'nin el değiştirmesiyle birlikte yaşanan sıkıntılara bir yenisi daha eklendi ve 2 öğretim görevlisinin sözleşmesi yenilenmezken 25 asistan ve öğretim görevlisinin işine son verildi.
Novamed örneği aklımızda sermayenin daha fazla kâr etmek için kadın emeği üzerindeki baskılarının ne kadar çeşitlenebileceğini göstermişti. Şimdi ise THY’nin kadın çalışanlarına dair uyarılarının ve tehditlerinin bundan farklı olmadığını görüyoruz. İster Novamed’in işçi kadınları olsun ister THY’nin yüksek gelirli hosteslik yapan kadın çalışanları/işçileri üzerinde sermaye ayrıca bir baskı kuruyor. Patriyarkal kapitalizm işliyor:
Türk Hava Yolları’nda (THY) çalışan uçuş görevlisi kadınlar, yoğun baskı altında işlerini sürdürmeye çalışıyor. Saçlarını ne renge boyayacaklarından, ojelerinin rengine, ayak tırnaklarının biçimine, küpelerinin boyuna kadar her şeylerine karışılıyor. 15-20 yıldır çalışıyor da olsalar, işçilerden işe başladıkları günkü kilolarını korumaları bekleniyor. 900 gram dahi alsalar kapı önüne konulabiliyorlar. Hastalanmak, sağlık raporu almak, regl dönemini ağır geçirmek, 45 yaşını doldurmak…Tüm bunlar kovulma nedeni olabiliyor. Bu baskıların AKP döneminde daha da arttığını söyleyen Hava-İş üyesi işçiler, uçuş güvenliğiyle hiç ilgisi bulunmayan uygulamaların ve hukuksuz baskıların artık son bulmasını istiyor.
Yaz aylarının gelmesi ile birlikte mevsimlik işçilerin yerleştirildikleri bölgelerden tarlalara taşınırken geçirdikleri kazalar medyada bolca yer alır. Çoğunluğu kadın olan işçilerin isimleri bile geçmez bu haberlerde. Sadece kazalarla değil mevsimlik göçleri sırasında aşadıkları sıkıntılar da oldukça fazladır. Bu sıkıntıları iki yazıyla ele alıyoruz. Birincisi susuzluk, insani koşullarda barınamama gibi sorunları hakkında ve diğer ise işçilere göçleri sırasında pasaport sorunması gibi kimlik önemli bir yazıya bültenimizde yer veriyoruz:
Sakarya'ya fındık toplamak için Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden gelen mevsimlik işçiler ekmek parası uğruna büyük çile çekiyor. Diyarbakır'dan çıkan kafile yaklaşık 32 saat yolculuktan sonra Arifiye Tren Garı'na ulaştı. Her yıl yaşanan büyük göç yine umut dolu bir çileyle başladı. Diyarbakır (Amed), Şanlıurfa, Mardin, Batman gibi Doğu ve Güneydoğu illerinden Sakarya'ya gelen binlerce fındık işçisi, Arifiye tren çıkan işçilerden kimisi ekmek parası, kimisi kışlık birikim kisi ise başlık parası için geliyor. TCDD'nin önceki yıl uygulamaya koyduğu ve sadece fındık işçilerini taşıyan 'fındık treni' ve Güney Doğu Ekspresi sabah saatlerinde gara ulaştı. Tren garına gelen çoluk çocuk yüzlerce fındık işçisi burada vagonlardaki eşyalarını boşalttı. Sakarya Emniyet Müdürlüğü'nün yaptığı kimlik kontrolü sırasında kimi çuvalların üzerinde yorğunluktan uyuya kaldı. Kimi ise uzun yolculuk nedeniyle rahatsızlardı. Bu büyük göçün en büyük mağdurmları ise yine çocuklar oldu. İşlemleri biten işçiler otobüslerle fındık toplayacakları yerlere götürüldü..
Kürt coğrafyasını yoksullaştırarak boşaltan sistem, batı illerine giden mevsimlik tarım işçilerinide rahat bırakmıyor. Kürtlerin gittiği her ilde alarma geçen polis ve kamu görevlileri, Kürt işçilere yönelik ırkçı muamelelerde bulunuyor. Amed'ten (Diyarbakır) 36 saatlik yolculuğun ardından Arifiye Garı'na ulaşan en kalabalık işçi kafilesini ilk polis karşıladı...
Brezilya'da bir şantiyede meydana gelen kaza sonucunda 9 işçi yaşamını yitirdi. Salvador kentinde yaşanan iş cinayeti bir şantiyede gerçekleşti. İşçileri taşıyan asansörün 20. kattan düşmesi sonucu ilk belirlemelere göre 9 inşaat işçisi yaşamını yitirdi. Brezilya'nın kuzeydoğusundaki Salvador kenti polisi, kaza nedeninin henüz belirlenemediğini, araştırmaların sürdüğünü söyledi. Polis memuru Jussara Santos da bir haber sitesine yaptığı açıklamada, henüz inşaatı bitmemiş olan iş merkezinin inşaat sahasındaki asansörün düştüğü esnada fazla yük taşımadığını belirtti.
Arnavutluk'un Bulgiza maden ocağında çalışan işçilerin açlık grevi sürüyor. Başkent Tiran'ın 40 kilometre kuzeyinde bulunan ve krom madeni çıkarılan Bulgiza ocağında işçiler, ücretlerinin yükseltilmesi ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talepleriyle açlık grevine başladı. 16 madenciden ikisi, grevin dokuzuncu gününde hastaneye kaldırıldı. Yerin 1400 metre altında grevi sürdüren madenciler, talepleri kabul edilinceye kadar açlık grevini sürmeye kararlı olduklarını açıkladılar. Ocakta 700 işçinin çalıştığı ocak, Avusturya'nın ACR şirketi tarafından işletiliyor.
Ağustos’un ilk haftası çeşitli mecralarda farklı gündemlere sahipti. Ömer Dinçer İş kazalarının geçen seneye göre yüzde 33 azaldığını açıklarken, İstanbul Sanayi Odası Türkiye’nin en büyük 500 firmasını sıraladı. İş kazalarının en fazla yaşandığı sektörün işveren sendikası MESS (Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası) ise İşkazaları ve Meslek Hastalıkları Raporunu kamuoyu ile paylaştı. Bu hafta, iki ayrı sendikanın farklı işkollarında iş kazaları ve meslek hastalıkları üzerine açıklama yapması ise işgüvenliğinin, örgütlü ve güvenceli çalışma ile kopmaz bağlarını bizlere bir kez daha hatırlattı.
İstanbul Sanayi Odası, Türkiye’nin ilk 500 şirketini açıkladı. Bu listenin üst sıralarında yer alan şirketler genelde metal, enerji ve kimya sektörlerinden geldi. Özellikle metal sektörünün bu listedeki ağırlığı oldukça dikkate değer. Bu listenin yayınlanmasından bir süre sonra MESS (Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası), kendi sektörü için yaptırdığı 2010 yılına ait iş kazaları raporunu yayınladı. Bu raporda oldukça önemli veriler bulunmakla birlikte, rapordan çıkan tek sonuç, kazaların neredeyse tamamının işçinin suçu olması. Metal sektörü, bunca büyük firmanın oluşturduğu bir sektör olmasına rağmen, toplam kalite yönetimi, tam zamanında üretim gibi verimliliği arttıran ve iş güvencesini tahrip eden “örnek” uygulamaları da ilk başlatan sektör. İş güvencesinin olmadığı üretim mekanlarında da iş kazalarının varlığı kaçınılmaz oluyor genelde. Metal sektörünün büyük firmaları, risklerini ve üretim maliyetlerini önemli oranda onların tedarikçi dediği fasonlar ve taşeronlar üzerine yıkarak Türkiye ve bölge çapında giderek büyüyor. MESS’in yaptığı araştırmanın raporlarına girebilen kayıtlı kazalar da işte buralardan geliyor. 
Haber için:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, 11-15 Eylül’de Sütlüce Kongre Merkezi’nde yapılacak olan 19. Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi öncesi Vilayetler Evi’nde Ankara’da bulunan yabancı ülkelerin büyükelçileriyle biraraya geldi. Çelik konuşmasında 2009 Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İstatistikleri’ne atıfta bulunarak Türkiye’de iş kazası oranının yüzde 33, ölüm oranının yüzde 17 azaldığını ve meslek hastalığı sayısının sadece 429 olduğunu söylerken iş kazaları sonucu 1171 işçinin hayatını kaybettiğini ifade etti.
