Gerçekten Meslek Lisesi Memleket Meselesi mi? MESEM’in başlangıcı sayılabilecek daha mikro olan bu projenin mimarı Vehbi Koç Vakfı olmuştu. Millî Eğitim Bakanlığının iş birliği ve vakfın desteğiyle proje 2006 yılın da başlamış oldu. İlköğretimi bitirenleri meslek lisesine yönlendirmek, nitelikli eleman yetiştirmek, Koç holdinge bağlı şirketlerde staj yapma olanakları sağlamak, bu programda başarılı olanların yine koç holding bünyesinde işe başlama fırsatı projenin amacı açısından kulağa hoş gelen tarafları.

Çocukların ve gençlerin meslek liselerine teşvikinin altında yatan neden sadece meslek edinmeleri mi? Yoksa erken yaşta üretim sürecinin bir parçası olup iş yerlerinde artı değer katmaları mı? İlk sorunun cevabını AKP hükümetinin 2012 ile 2013 yılları arasında çıkarttığı 4+4+4 eğitim sistemini biraz inceleyip bulabiliriz. Değişikliğin amacı İmam hatip ortaokullarının yeniden açılması iken diğeri de mesleki eğitimin artırılmasıydı. Sisteme geçişle birlikte okula giden öğrenci sayısında azalış olurken açık lise ve meslek liselerine kayıtlar da artmıştır. Eğitimden uzaklaşan çocukların ilk adresi iş yerleri oluyor. İkinci sorunun cevabı ise İSİG meclisinin son on bir yıllık çocuk iş cinayetleri raporunun kendisidir.

Açıklanan bu raporda 695 çocuk çalışırken yaşamını yitirmiş. Yine Koç Holdingin 2023 yılı net karı 72,23 milyar TL.

Ticaret odalarının meslek lisesi sayılarının artırılması yönündeki talepleri, yine bazı iş yerlerinin bir okul gibi kullanılması, organize sanayi bölgelerin de meslek liseleri açılırken iş yerlerine staja giden çocuklardan, mesaili işçiden beklenen iş gücünün aynısının karşılamalarını bekleniyor oluşu, bu kapsam da yaşanan sorunlar da işçi patron arasındaki uyuşmazlıklarla beraber değerlendirilmesini zorunlu kılıyor.

Millî Eğitim Bakanlığının verilerine göre meslek lisesine giden öğrenci sayısı 1 milyon 848 bin 236.

Meslek lisesi programları yoksul ailelere çocukları için gelecek kaygısı içinde olanlara alternatif olarak sunuluyor. Çocuklarının bir an önce gelir getirici bir pozisyona gelmesi aileleri hem eğitim külfetinden kurtaracakken hem de haneye giren ücret sayısını artıracak oluşu bu liselere ilginin artmasına neden oluyor.

Sonuç itibariyle meslek liseleri sermaye sınıfı için nitelikli ucuz iş gücü yaratılması nedeniyle önemliyken her zaman iş yeri +devlet +okul iş birliği oluşturuluyor. MESEM ile 4 gün okula 1 gün iş yerine giden çocuklar artık bu programla öğrenci değil işçi olmuş oluyor. Bu programla birlikte en az 9 çocuk çalışırken yaşamını yitirdi. Devletin bu program dahilinde stajyer çalıştıran iş yerlerine ödediği ücret şu şekilde.

”1 Ocak 2024 günü itibariyle Mesleki Eğitim Merkezi programlarında okuyan öğrenciler ile Meslek Liselerinde MESEM kapsamında okuyan ve staj yapan öğrenciler için işletmelere ödenecek Devlet katkısı miktarları asgari ücrete yapılan zamla birlikte miktarları da değişti.
Yeni yapılan düzenlemeye göre;

1- Çıraklar ile İşletmelerde Meslek Eğitimi, Staj ve Tamamlayıcı Eğitim Alan Öğrencileri için işletmelerine ödenecek miktar: 5.100,64 TL,

2- Kalfalık Yeterliliğini Kazanan MESEM 12.Sınıf Öğrencileri için işletmelerine ödenecek miktar; 8.501,07 TL

3- a) Meslek Liselerinde Staja Giden Öğrenciler İçin işletmelerine ödenecek miktar, 20 den az çalışanı olan işletmelere; 3.400,43 TL,
b) 20 den daha fazla çalışanı olan işletmelere de; 1.700,21 TL Ödenecektir.” (https://mardinmesem.meb.k12.tr/icerikler/mesem-ogrencileri-icin-odenen-devlet-katkisi-miktarlari-yeniden-belirlendi_14698621.html )

Meslek lisesi programları görüldüğü gibi sermaye sınıfı için karlı bir projeyken, çocuklar ve gençler için ise eğitimlerine katkıdan çok erken yaşta çalışmak zorunda kalmalarına, çalışırken ölmelerine neden oluyor. Meslek edinmelerine evet ancak çocukların sömürülmelerine karşı çıkılması gerekiyor.

Çocukların her türlü gelişimleri için.

Yurttaş Haber